Θα μπορούσα να τρώω μόνο σαλάτες!
Καθημερινός σύντροφος ενός politically correct τραπεζιού, η σαλάτα είναι από μόνη της κουλτούρα και όλες μαζί οι κουλτούρες του πλανήτη. Πολυμορφική και πολυπρόσωπη, όμορφη και ορεκτική, μέσα από το απέραντο ρεπερτόριό της μπορεί να αντικαταστήσει ένα “κυρίως” γεύμα με τον πιο πολύχρωμο, τον πιο νόστιμο αλλά και τον πιο χορταστικό τρόπο!
Οι αρχαίοι Έλληνες και οι Ρωμαίοι την είχαν ήδη αγαπήσει στο καθημερινό τους τραπέζι, και στους Ρωμαίους χρωστάμε το όνομά της, αφού το salt που σημαίνει αλάτι, έρχεται από τον αλμυρό γάρο που νοστίμευε τα λαχανικά την εποχή πριν ανακαλυφθεί το αλάτι. Οι Αμερικάνοι έφεραν τις πράσινες σαλάτες στη μόδα στα τέλη του 19ου αιώνα αλλά ήδη, όλα τα λαχανικά, ωμά, ψητά ή βρασμένα αρτυμένα με κάτι ξινό και κάτι λιπαρό, πρωταγωνιστούσαν στα τραπέζια του κόσμου. Η ιστορία της σαλάτας ξεκινά μαζί με την ιστορία του ανθρώπου. Το πιάτο που μοιράζεται στο κέντρο του τραπεζιού, ανοίγοντας πρώτα την όρεξη του ματιού με τα χρώματά του, είναι το χέρι της υγείας, αυτό που απλόχερα μας προσφέρει τις βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία και τις ίνες που συνήθως καταστρέφει η υψηλή θερμοκρασία της μαγειρικής. Στους σημερινούς βιαστικούς καιρούς, που ο «καθιστικός» άνθρωπος αποζητά μια όλο και ελαφρύτερη, όλο και πιο υγιεινή, όλο και πιο γρήγορη διατροφή, η σαλάτα βιώνει το δικό της, μοναδικό μεγαλείο. Από συνοδευτικός, ο ρόλος της γίνεται πρωταγωνιστικός, γνωρίζει χιλιάδες παραλλαγές που συνδυάζουν στο ίδιο πιάτο όλη την ισορροπία ενός γεύματος, γίνεται το κυρίως πιάτο που τα περιέχει όλα.
Μύθοι και πραγματικότητες για μια σαλάτα γεύμα
Η δασκάλα μου στο μπαλέτο, που στα 85 της διαθέτει σώμα τριαντάρας, κάθε φορά που έπαιρνε μερικά κιλά δεν αγχωνόταν ούτε έτρεχε στους διατροφολόγους. Απλά ξεκινούσε τις σαλάτες: “με τα όλα τους, όπως έλεγε. Το ζαμπονάκι, το τυρί και τον τόνο τους”. Και είχε δίκιο. Αν για ένα διάστημα αντικαταστήσουμε τα γεύματά μας με σαλάτες που περιέχουν πρασινάδα-πρωτεϊνη και λίγο υδατάνθρακα, θα χάσουμε τα κιλά μας χωρίς άγχος, χωρίς την αίσθηση της στέρησης, χωρίς τους περιορισμούς μιας δίαιτας και επιπλέον, με μια χορταστική σαλάτα στο μενού, μπορούμε άνετα να συνοδεύσουμε τους φίλους μας στο εστιατόριο και να μην χάσουμε την κοινωνικότητά μας.
Η σαλάτα γεύμα, είναι ταυτόχρονα η ιδανική λύση για τον σκληρά εργαζόμενο που δεν έχει τον χρόνο ούτε την όρεξη να μαγειρεύει όταν γυρίζει κατάκοπος από το γραφείο. Ακόμη και όταν δεν ζεις μόνος, ακόμη και αν στο τραπέζι υπάρχουν άνθρωποι με διατροφικά προβλήματα, ένα γενναίο μπολ σαλάτα μπορεί να μας ενώσει όλους, στην πιο υγιεινή, πλούσια και ελαφριά, ταυτόχρονα, διατροφή.
Μια σαλάτα γεύμα, είναι βολική, την προσαρμόζεις στις ανάγκες και την πείνα σου και κυρίως, δεν απαιτεί από σένα κανένα μαγειρικό ταλέντο. Το πολύ-πολύ, να βράσεις κάτι σε απλό νερό: λαχανικά, όσπρια, κοτόπουλο, πατάτες, ρύζι ή μακαρόνια. Μετά, απομένει η φαντασία: ανοίγεις το ψυγείο ή το ντουλάπι σου και πετάς σε ένα μπολ ό,τι σου λέει η όρεξή σου. Λίγο λεμόνι με ξύδι, αλάτι και ελαιόλαδο, συμπληρώνει το τοπ της νοστιμιάς.
Στις σαλάτες, κάθε μέρα μπορείς να δημιουργείς εσύ τη δική σου πρωτότυπη συνταγή, ανάλογα με το γούστο και το τί διαθέτει το ψυγείο σου.
Αν είσαι πολύ πεινασμένος, θα επιλέξεις μια σαλάτα με βραστή πατάτα, παντζάρια, γλυκοπατάτα, ζυμαρικά, όσπρια ή ρύζι αλλά και βρασμένο σιτάρι ή δημητριακά. Αν προσέχεις τη γραμμή σου, κάνε το κόλπο της πρασινάδας: γέμισε τη σαλατιέρα πρασινάδες και μετά προσθέτεις ό,τι άλλο θες: η πρασινάδα χρειάζεται πολύ μάσημα, καθώς έχει πολλές ευεργετικές ίνες και έτσι το ωραίο γεύμα σου θα διαρκέσει πολύ ώρα, θα σε χορτάσει αλλά ποτέ δεν θα σε βαρύνει.
Αυτό, όμως, που πρέπει κυρίως να αλλάξουμε σε ό,τι αφορά μια σαλάτα είναι η ελληνική μας νοοτροπία. Η έκφραση “αυτός τρέφεται μαρούλια” περιγράφει πάντα κάποιον μίζερο, στερημένο, κάποιον στα όρια της αδυναμίας, κάποιον που στερείται τη χαρά της ζωής και αξίζει τη λύπησή μας. Η ίδια η τεράστια παλέτα μιας σαλάτας έρχεται να διαψεύσει τη μονοτονία του μαρουλιού. Σαλάτα σημαίνει χρώμα, ποικιλία, χαρά για το μάτι και τη γεύση, διαφορετικές υφές, πολλές εκπλήξεις σε μια μπουκιά.
Ό,τι είναι σαλάτα δεν είναι και δίαιτα
Μια σαλάτα χρειάζεται σκέψη, συνδυαστική ικανότητα, γνώση και φαντασία για να παραμείνει αγνή, υγιεινή και με τα χαμηλά λιπαρά που δεν θα βλάψουν τη σιλουέτα μας. Μια σαλάτα, εύκολα μπορεί να μεταμορφωθεί σε ένα πιάτο γεμάτο κορεσμένα λιπαρά και θερμίδες. Τα έτοιμα ντρέσινγκ, η υπερβολή στη μαγιονέζα, το ελαιόλαδο, τις γλυκόξινες σος, το μέλι ή τους ξηρούς καρπούς, μπορούν εύκολα να καταστρέψουν το υγιεινό της προφίλ. Γι’ αυτό, φτιάχνουμε πάντα τη σαλάτα μας σπιτική και φροντίζουμε να τηρούμε τον κανόνα του 1/3, δηλαδή ένα μέρος πρωτεΐνη, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς ή ελιές και 2 μέρη φρέσκα λαχανικά. Το ελαιόλαδο το υπολογίζουμε 1-2 κουταλιές της σούπας ανά μερίδα και τις κρεμώδεις σος όχι πάνω από 2 κουταλάκια του γλυκού.
Σαλάτα Γεύμα υγιεινά και έξυνα
*Μια σαλάτα είναι εύκολο να γίνει αλλά πολλές φορές είμαστε τόσο κουρασμένοι που δεν έχουμε όρεξη να την ετοιμάσουμε. Πριν απευθυνθείς στο ντελίβερυ σκέψου ότι η τουλάχιστον μισή ώρα που θα περιμένεις, είναι αρκετή για να φτιάξεις όχι μόνο μία αλλά περισσότερες σαλάτες.
*Μια σαλάτα αναβαθμίζεται σε πλήρες γεύμα αν της προσθέσουμε την πρωτεΐνη της: αβγό, καπνιστό ψάρι, ξηρούς καρπούς, κοτόπουλο, ψάρι ή κρέας, όσπρια, ζυμαρικά, ρύζι, θαλασσινά, πλιγούρι, κινόα, παξιμάδι ή πατάτες.
*Για τη σαλάτα ισχύει “των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν” φροντίζουν να έχουν στο ψυγείο τους λαχανικά και φρέσκα μυρωδικά, τυριά και αλλαντικά, βραστό ή ψητό κοτόπουλο, πίκλες, κανέναν τόνο στο ντουλάπι, αποξηραμένα φρούτα, φρέσκα φρούτα και ξηρούς καρπούς. Το Σαββατοκύριακο, μπορούμε να καταστρώσουμε το σαλατο-μενού της εβδομάδας και να προετοιμαστούμε: να βράσουμε όσπρια, κρέας ή πουλερικά και να τα κρατήσουμε σε ταπεράκια στο ψυγείο.